Odpowiadając
na pytanie dotyczące skutków zawarcia z bankiem aneksu umożliwiającego
spłatę kredytu bezpośrednio w walucie kredytu wskazujemy, że okoliczność
nieważności umowy oraz abuzywności jej postanowień ocenia się na dzień
zawarcia umowy, co oznacza że ewentualne aneksy podpisywane w
późniejszych latach, które umożliwiły spłatę kredytu bezpośrednio w
walucie nie wpływają na tą ocenę.
Szacuje się, że ok. 80%
kredytobiorców podpisało aneks o możliwości spłaty w CHF, co było
wynikiem wprowadzenie tzw. „ustawy antyspreadowej” z 2011 r. Na
marginesie należy wskazać, że umowy kredytowe nie przewidywały w
pierwotnej wersji możliwości spłaty kredytu bezpośrednio w walucie. Dla oceny ważności umowy wynikającej z abuzywności jej postanowień nie
ma znaczenia podpisanie takiego aneksu, gdyż ani aneks ani „ustawa
antyspreadowa”, nie wpływały na akceptację przez kredytobiorcę
nieuczciwych warunków umownych ani w inny sposób nie rozwiązały problemu
dotyczącego określenia kursu, po którym przeliczona została kwota
kredytu oddana do dyspozycji kredytobiorców. Aneks nie stanowi
odnowienia zobowiązania w rozumieniu art. 506 k.c., gdyż w wyniku jego
zawarcia nie dochodzi do zmiany świadczenia z pieniężnego na inne
(kredytobiorcy nadal spełniają świadczenie pieniężne będące przedmiotem
umowy kredytowej tak SN w wyroku z 9 maja 2019 r., I CSK 242/18).
Aneksowi, jak już wskazano, nie sposób przypisać znaczenia zgody
kredytobiorców na sanowanie niedozwolonych postanowień umownych, co
stanowi warunek konieczny uznania, że konsument następczo udzielił
świadomej, wyraźnej i wolnej zgody na postanowienie przez co przywrócił
mu skuteczność (por. uchwałę składu 7 sędziów SN z dnia 20 czerwca 2018
r., III CZP 29/17).
Podsumowując: okoliczności dotyczące wykonania
umowy, a taki charakter należy nadać aneksowi zawieranemu często po
wielu latach obowiązywania umowy, są pozbawione znaczenia w ocenie jej
nieważności czy nieuczciwego charakteru jej postanowień.
Podpisanie
przez kredytobiorców aneksu, będzie miało znaczenie dla wyliczeń
kredytu i ustalenia roszczeń pozwu, ale jest to kwestia dokonania
odpowiednich wyliczeń finansowo-matematycznych, którą to usługę w ramach
zawartej z Klientem umowy (bez dodatkowych opłat) świadczymy.